Najwiêksze jezioro w powiecie ¶wieckim to Radodzierz. Jest ono po³o¿one na skraju Borów Tucholskich, w pobli¿u Nowego.Jezioro dawniej mia³o znacznie wiêksz± powierzchniê, a na jego dnie znajdowa³y siê du¿e pok³ady bursztynu. Jeszcze nie tak dawno pozyskiwano go za pomoc± czerparek, ale wysokie koszty eksploatacji spowodowa³y, ¿e tego zaniechano. Nad brzegiem jeziora wznosi siê rozleg³y pagórek nazywany ¦wiêt± Gór±.Nazwa ta zwi±zana jest z pewn± legend±. Podczas oblê¿enia Grudzi±dza w 1807 roku francuscy ¿o³nierze obozuj±cy ko³o Warlubia pewnego dnia natknêli siê na pruskiego ¿o³nierza , który nieostroznie od³±czy³ siê od swego oddzia³u. Ruszono za nim w po¶cig, jednak dotar³ szczê¶liwie nad po³o¿one w lasach jezioro Radodzierz. Niestety, dalsz± drogê zagradza³y mu wody wielkiego jeziora. Silny wiatr gna³ po nim fale, które rozbi³y siê u jego nóg. Za sob± widzia³ zbli¿aj±cych siê przesladowców.Zdawa³o siê,¿e nie ma ju¿ dla niego ratunku. Ogarniêty trwog± zawo³a³ : -Bo¿e ,ratuj mnie! W tym momencie nie wiadomo sk±d pojawi³ siê przy nim stary pustelnik mówi±c: -P³yñ na drugi brzeg jeziora,ja bêdê siê za ciebie modli³
¯o³nierz pos³ucha³ go, wbieg³ do jeziora i ruszy³ w kierunku przeciwnego brzegu. W tym czasie eremita wszed³ na szczyt pagórka, pad³ na kolana i rozpocz±³ ¿arliwe mod³y. Jego modlitwa dokona³a cudu! Wzburzone wody uspokoi³y siê i zdawa³o siê, ¿e samo jezioro staje siê coraz to p³ytsze i mniejsze. Pruski ¿o³nierz z ³atwo¶ci± dotar³ na drug± zbawienn± stronê jeziora. Zanim ¶cigaj±cy go Francuzi doszli nad Radodzierz , jezioro wype³ni³o siê ponownie wod±, a jego powierzchniê pokry³y grzywiaste fale. Zrozumieli. ¿e ich po¶cig siê nie uda³, a pustelnik którego zastali na ¦wiêtej Górze powiedzia³ im, i¿ sta³o siê tak dzieki jego modlitwie. Od czasu, gdy wie¶æ o skuteczno¶ci modlitwy rozesz³a siê w¶ród ludu,pagórkowate pustkowie nazwane zosta³o ¦wiêt± Gór±. Nazwy tej u¿ywa siê do dzi¶.
(Der heilge Berg am Radsee)Na podstawie Legendy Borów Tucholskich wybór, t³umaczenie z jêz.niemieckiego i opracowanie Roman Apolinary Regliñski